ک روز گذشت،
دو روز گذشت،
هنوز وقت هست،
سه روز گذشت اما ...
شما کارها ، برنامه ها و اهدافی که در زندگی دارید را چگونه برنامه ریزی و اجرا می کنید؟
آیا آن ها را به محض اراده و فراهم کردن مقدماتش، شروع می کنید یا با امروز و فردا کردن به تأخیرش می اندازید؟!
تأخیر که چه بگویم... در درصد بالایی از این تسویف ها و امروز و فردا کردن ها، درصد اقدام و عملی کردنشان صفر می شود ...
گرفتن رژیم:
از شنبه شروع می کنم و این شنبه کی می آید خدا می داند...
درس خواندن:
از هفته ی دیگر شروع می کنم و هفته ها و روزها می آیند اما دریغ از باز شدن کتاب و مطالعه آن والی غیر ....
توبه :
از اول ماه مبارک شروع به نماز و توبه می کنم، اما آیا عمر من به اول ماه می رسد؟!!
یکی از کارهایی که در زندگی های اکثر ما آدم ها وجود دارد، تسویف و امروز و فردا کردن است ... امروز و فردا کردن در مسیرهای درست و خوب، انجام خوبی ها و توبه کردن و پشیمانی از خطاها ...
این خود جای سوال دارد که چرا ما در کارهای بد، زشتی ها و انجام منکرات امروز و فردا نمی کنیم... شاید جوابش دستان قدرتمند شیطان در این وادی است ...
بله درسته، یادمان نرود که یکی از ابزارهایی که شیطان برای گمراهی ما انسانها بکار می برد، "تسویف" و به عبارتی انسان را دچار امروز و فردا کردن است.
اینکه انسان گمان می کند هنوز فرصت انجام اعمال صالح و یا ترک گناه را دارد و این خود باعث می شود فرصت ها را یکی پس از دیگری از دست بدهد.
تسویف:
بنابراین انسان باید قبل از آنکه شیطان بخواهد او را فریب دهد و او را دچار تسویف کند، باید فورا به آن کار خیری که در پیش رو دارد، مبادرت ورزد.
تسویف در لغت به معنای تاخیر و درنگ کردن است و کاری را امروز و فردا کردن. [فرهنگ معین]
همانطور که در ابتدا نیز گفته شده شیطان برای گمراهی انسان از ابزارهایی بهره می جوید که یکی از مهم ترین این وسایل، "تسویف" می باشد.
فرصت های گذرا
شیطان با وعده هایی که به انسان می دهد، فرصت های او را یکی پس از دیگری می گیرد. امام علی علیه السلام در رابطه با درک فرصت ها می فرمایند: «الفُرْصَةُ تَمُرُّ مَرَّ السَّحابِ
فرصت ها همچون ابر بهای می گذرند» [نهج البلاغه، ح21]
در این روایت حضرت با تشبیه فرصت ها، به ابرهای بهاری سعی در فهماندن گذرا بودن فرصت ها برای انسان را دارد.
غم و اندوه حاصل از دست دادن فرصت
حضرت در کلامی دیگر انسان را متوجه عاقبت از دست دادن فرصت ها می نماید: «بادِرِ الْفُرْصَةَ قَبْلَ اَنْ تَکوُنَ غُصَّةً؛ فرصت ها را در یابید قبل از آنکه دچار غم از دست دادن ان شوید» [نهج البلاغه: نامه 31]
در این روایت نیز حضرت به انسان قبل از آنکه دچار غم و اندوه از دست دادن فرصت هایش شود، هشدار می دهد که فرصت های خود را در یابید.
تلنگری برای درک فرصت ها
در کلام نورانی دیگری از ایشان، که با سرزنش افرادی است که فرصت های خود را از دست می دهند می خوانیم:
«کسانی که فرصت ندارند، به دنبال فرصتند و از خدا مهلت می طلبند تا بندگی و عبادت کنند و کسانی که فرصت دارند، با بهانه جویی کار را به تأخیر می اندازند.» [نهج البلاغه/ح227]
حضرت در این روایت ما را متوجه این نکته می کنند که چه بسیار افرادی هستند که حسرت داشتن یک لحظه برای عبادت خدا را می کنند ولی دیگر برای آنها فرصتی باقی نمانده در حالیکه بالعکس غافلان چنین فرصت هایی را در زندگی خود دارند ولی قدر آن را نمی دانند.
چنانچه در آیات شریفه قرآن نیز به این تأسف و حسرت انسان در آخرت نیز اشاره شده:
«حَتَّى إِذَا جَاءَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قَالَ رَبِّ ارْجِعُونِ لَعَلِّى أَعْمَلُ صَالِحًا فِیمَا تَرَكْتُ كَلَّا إِنَّهَا كَلِمَةٌ هُوَ قَائِلُهَا وَمِن وَرَائِهِم بَرْزَخٌ إِلَى یَوْمِ یُبْعَثُونَ [مومنون/99،100]
«آن گاه كه مرگ به سراغ یكی از آن غفلت زدگان در زندگی آمد و از دنیا به عالَم برزخ منتقل شد و از وضع عالم پس از مرگ آگاه گردید، تضرّع كنان به فرشتگان قبض ارواح می گوید: مرا به دنیا برگردانید تا عمل صالح انجام داده وگذشته ها را جبران نمایم. ولی جواب می شنود: نه؛ دیگر، راه بسته است و بازگشتی دركار نیست!»
رمضان؛ فرصتی که باید آن را مغتنم شماریم
از جمله این فرصت ها، فرصت ماه مبارک رمضان است.
شاید عمده دلیلی که موجب می شود انسان به فرصتی چون رمضان بی اعتناء یا کم اهمیت باشد؛ ندانستن قدر و منزلت این ماه عزیز است؛ از این رو بطور گذرا و مختصر به شان و منزلت ماه مبارک رمضان اشاره میکنیم:
«توصیه می شود برای درک واقعی امتیازات خاص این ماه، روایات را با تانی و کمی حوصله و تفکر مطالعه فرمایید.»
1: ماه مغفرت، ماه میهمانی خدا
پیامبر گرامی(صلوات الله علیه و آله) درباره ماه رمضان می فرماید:
«ای مردم! ماه خدا با برکت و رحمت و مغفرت به شما روی آورد، ماهی که نزد خدا از همه ماه ها برتر و روزهایش بر همه روزها و شب هایش بر همه شب ها و ساعاتش بر همه ساعات برتر است،
ماهی است که شما در آن به میهمانی خدا دعوت شده و مورد لطف او قرار گرفته اید،
نفس های شما در آن تسبیح و خوابتان در آن عبادت، عملتان در آن مقبول و دعایتان در آن مستجاب است.... بهترین ساعاتی است که خداوند به بندگانش نظر رحمت می کند... .» [وسائل الشیعه، ج 10، ص 313]
2: رمضان فرصتی برای زدودن گناهان
پیامبر اكرم(صلى الله علیه وآله) مى فرماید: « ماه رمضان به این نام خوانده شده است، زیرا گناهان را مى سوزاند.» [بحارالانوار،ج 55، ص 341]
3: گشوده شدن درب های رحمت الهی و بسته شدن درب دوزخ
قال رسول الله (صلوات الله علیه و آله):
«درهاى آسمان در اولین شب ماه رمضان گشوده مى شوند و تا آخرین شب بسته نمى شوند.» [بحار الانوار , ج 96, ص 344, ح 8.]
قال رسول الله (صلوات الله علیه و آله):
هنگامى كه هلال ماه رمضان پدیدار گردد, درهاى دوزخ بسته شود.[ ج 96, ص 348, ح 14]
4: ثواب هایی صد چندان
امام رضا (علیه السلام):
«كسى كه در ماه رمضان آیه اى از كتاب خدا(قرآن) را بخواند . مانند كسى است كه در دیگر ماه ها تمام قرآن را خوانده باشد.» [بحار الانوار , ج 96, ص 341, ح 5]
حال که دانستیم که این ماه دارای چه فضیلتی است، بهتر ست این زمان را بهتر از هر زمان دیگر دریابیم و تا آنجا که می توانیم از ان بهره ببریم.
تعجیل در کارهای نیک؛ راهکاری برای فرار از تسویف:
در این جا نیکوست به راهکاری که در روایات شریفه برای در امان ماندن از تسویف بیان شده بپردازیم:
امام علی علیه السلام: «کار خیر را زود انجام بده قبل از آنکه به کار دیگری مشغول شوی» [خصال ج 2 ص 620]
بنابراین انسان باید قبل از آنکه شیطان بخواهد او را فریب دهد و او را دچار تسویف کند، باید فورا به آن کار خیری که در پیش رو دارد، مبادرت ورزد.
کلام اخر:
یک تلنگر! کدام یک از ما می تواند تضمین کند که سال آینده نیز این ماه مبارک را درک خواهد کرد!!!